زبان و ادبیات قمی تاریخچش به چیزی حدود چندین هزارسال قبل از میلاد مسیح برمیگرده و بسیار پرباره گفتم شاید بد نباشه یه سری اصطلاحات قمی به بریبچه هایی که جدیدا شهاب دانش قم قبول شدن یاد بدیم بلکه باعث آبروریزی نشن و جلوی بریبچ قمی کم نیارن .

البته ناگفته نماند که لهجه قمی لهجه خیلی خیلی سختیه و هر کسی نمیتونه طوری قمی حرف بزنه که تشخیص غیرقمی بودنش بین قمی ها سخت بشه ، بطوریکه اول کار که شروع میکنید با لهجه قمی صحبت کنید ممکنه دیگرون فکر کنن لر یا شمالی و یا حتی شیرازی هستین پس بهتره اول بین جمع دوستان خودتون تمرین کنید تا دیگرون وقتی قمی حرف زدنتون رودیدین مسخرتون نکنن حالا میریم سراغ یه سری از اصطلاحات قمی :

نه (na) ------------------------------------------- نه (ne)

نمیاد (nemiad)------------------------ نمیاد (namiad)

دانشجو (daneshjoo) ----------- دانججو (danejjoo)

دیوار () ------------------------------------------ دیفال ()

پشت بوم ()---------- بال پشتبون (bal poshtabun)

به من گفت () ------------------------ در اومد گفت ()

بیا اینجا ()--------------------------- بی اینجی (bi inji)

چه جوری ؟ ()--------- چه جورکی ؟ (che juraki) چه جلکی ؟ (che jelaki)

چه کار کنی ؟ ()----------------- چو کنی (cho koni)

کجا میرید ؟ () ------------- کج میریتون (koj miritun)

نیمدونی ()---------------------- نم دونی (nam duni)

برای چی ؟ ()------------ مال چی چی (mal chi chi)

برای اینکه به عمق قضیه پی ببرید توجهتون رو به این دوبیتی که از  سعدی وقتی داشته از قم رد میشده 

سروده جلب میکنم :

حسنه بازی میکردی توی سیدون یادته               کون پیازو تر تیزک می خوردی با نون یادته
يه سوقولمه بت زدم کش دیفاله سی کنجيه      بس که تو مايه بودی خش کردی بامون يادته
يه اوهورو تو درس کرده بودی رو پلکون                    من آونگون بش شدم رفتم تو ايوون يادته
حسنه يادت مياد سگ سياهه گازت گرفت                     ممده قيه کشيد پشت براسون يادته
راس بگو يادت مياد مشغول سگ بازی بوديم            ميون رودخونه رفت تنگيله به پامون يادته
هاپ هاپه سر چوپوقه ايلی اولو یلت می شم          می رفتيم در ميمديم مث بچه تيرون يادته .